Ateşli Silah Temizliği: Performansı ve Ömrü Uzatmanın Anahtarı

Silahınızın Pırıl Pırıl Olmasını (ve Ateş Etmesini) Sağlamak İçin Bilmeniz Gereken Her Şey..

Ateşli silahınızı temizlemek, rutin bakımın bir parçasıdır. Keza silahınızı işlevsel tutmak için zaruri fiiliyattır. “Silah temizliği” hadisesi, kulağa karmaşık gibi gelebilir, ancak yalnızca birkaç alet, malzeme, bazı basit yönergeler ve sabır yeterlidir.

Takdir edersizinki ateşli silahlar, çok sayıda hareketli parçadan oluşan karmaşık makinelerdir. Atış yapmak ise silahın kirlenmesine sebep bir aktivitedir.

Bir silahı ateşlediğinizde, yanan itici gaz, mermiyi itmek için yüksek basınçlı genleşen gazlar üretir. Aynı zamanda yanma ürünleri olarak adlandırılan “karbon monoksit, nitrojen dioksit, partiküller ve kükürt dioksit” gibi maddeler etkileşime girer. Oluşan bu kirlenme sonucunda, metal yüzeylere yapışan itici gaz kalıntısı ve mühimmat bileşenlerinden kaynaklı kurşun parçacıkları şeklini alır.

Bazı silahlar düzenli temizlik olmadan da güvenilir bir şekilde ateş etmeye devam edebilir. Bazıları ise iyi performansı göstermek için mutlak düzenli bir bakıma ihtiyaç duyar. Silahlarınızın en üst düzeyde performans göstermesini sağlamak için en iyisi, orta yolu bulmaktır. Eğer bu işlemi yapmazsanız, silahınız durma veya başka arızalar yaşayabilir ve en çok ihtiyaç duyduğunuz anda sizi çalışmayan bir silahla baş başa bırakabilir.

Ateşli Silahın Temizlemesi

Kara barutla atış yapmadığınız sürece, muhtemelen her atış seansından sonra silahlarınızı temizlemenize gerek yoktur.

Higroskopik (havanın nemiyle etkileşime girerek hareket eden su molekülleri ) olan kara barut, paslanmaya neden olabilecek nemi çeker. 

Ayrıca, aşındırıcı olan kapsül bileşenleri, mühimmatın atışından hemen sonra namlu ve bölgesindeki diğer unsurlara yerleştiğinden silahınızı ivedilikle temizlemek isteyebilirsiniz. 

Kapsül bileşiği (kurşun styphnate, antimon sülfür, baryum nitrat ve diğer kimyasallar)içerir. İşte bu bileşenler, nemle birleştiğinde asit oluşturan aşındırıcı tuzlar haline gelir.

Bununla birlikte, ekseriyet mühimmatlar dumansız barut içerir ve halen kullanımımızda olan çoğu kapsül bileşeni korozif değildir. 

Eski Sovyet döneminden kalma askeri mühimmatlarda aşındırıcı kapsül bileşenlere sahip olduğu bilinmektedir. Ancak NATO'da standartlarında bu durum söz konusu değildir.

Silah Neden Temizlemeli?

Temizlik, dikkatli bir silah sahibi için birden fazla amaca hizmet eder. Birincisi işlevdir. İtici gaz kalıntısı, kurşun kirlenmesi ve silah yağı bir ateşli silah aksiyonunda biriktiğinde, döngüyü veya bileşen parçalarının serbest hareketini engelleyebilirler. Bu da yavaş çalışmaya, kısa döngüye veya tutukluğa neden olabilir. 

Bir diğeri de görünümdür. Bazıları kullanım belirtileri gösteren kirli bir silahın görünümünden hoşlanırken, diğerleri silahlarını her zaman tertemiz durumda tutmayı tercih eder. Bir koleksiyoncu değilseniz ve silahlarınızı vitrin parçası olarak korumak istemiyorsanız, her iki uç noktayı da hedeflemenize gerek yoktur.

Spor amaçlı veya kendinizi savunmak için ateşli silahlara sahipseniz, güvenilir bir şekilde çalışmasını sağlamak için periyodik bakıma odaklanmanız gerekir. 

Bir rutin dahilinde yapacağınız, bu işlemler, namlu ve mekanizmanın temizlenmesini ve uygun yağlamayı içermelidir. 

Önce Güvenlik!

Ateşli silahınızı rutin bakım için söküm işlemi öncesi, namluyu güvenli bir noktaya tutun, şarjörü çıkarın (yarı otomatik bir tabanca için), ardından sürgüyü geri çekerek fişek yatağını kontrol edin. Silahın boş odluğundan emin olun. Bu adımları asla tersine çevirmeyin!

Eğer ki durumdan emin değilseniz, sürgü kilidini aktive edip bir elinizle sürgü kilidini muhafaza edip, dokunarak kontrol etmek için, küçük parmağınızı fişek yatağını kontrol edin. Aynı prensip AR-15 modeli gibi yarı otomatik tüfekler için de geçerlidir, ancak "sürgü" yerine "şarj kolu" kullanın. 

Her zaman Ateşli silahlar için geçerli olan, 1 numaralı kuralı hatırlayın:

"Tüm silahlar her zaman doludur. Öyle olmasalar bile, öyleymiş gibi davranın." Buradaki temel ilke, bir ateşli silahın asla boş olduğunu varsaymamaktır.

Silah Temizliği Nasıl Yapılmalıdır: 

Ateşli silahınızı temizlemeden önce, temiz ve dağınıklıktan arındırılmış bir çalışma alanı belirleyin. Yeterli ışığa ihtiyacınız vardır ve temizlik kimyasallarıyla çalıştığınız için çalışma alanınız iyi havalandırılmış olmalıdır!

Pimler ve yaylar gibi birçok silah parçası gerilim altında olduğundan, mutlak koruyucu gözlük takın. Bu parçalar söküm esnasında beklenmedik yönlere fırlayabilirler, küçük oldukları için kaybolabilirler. 

Mutlaka endüstriyel temizlik malzemelerine dayanıklı eldivenler,  ayrıca cildinizi zehirli kurşun kalıntılarına ve kimyasal temizlik ürünlerine karşı korumaya yardımcı olabilir.

Temizlik Araçları ve Malzemeleri

İster sıfırdan bir temizlik kiti oluşturmaya karar verin ister bir tane satın alın, kapsamlı temizlik ve yağlama için belirli aletlere ve diğer malzemelere ihtiyacınız vardır. 

Bunlar aşağıdakileri içerir:

Temizleme çubuğu

Bu, namluyu kuru veya bir çözücüye batırılmış temizlik için kullanılması önerilen bez parçaları kullanarak temizlemenizi sağlar.

Fırçası

Ateşli silahınızın kalibresine göre, bronz telli fırça, kurşun ve bakır kirlenmesini ve barut kalıntılarını oluklardan derinlemesine temizlemenizi sağlar.

Naylon yardımcı fırça

Naylon temizleme fırçası, bir tüfeğin ateşleme kontrol grubunu veya bir tabancanın tetik mekanizmasını içerebilen bir ateşli silahın hareketinin eklemli yüzeylerini temizlemenizi veya fırçalamanızı sağlar. Keza bu işlemi, yüzeyleri kuru olarak fırçalamaya veya uygun bir solvent yapabilirsiniz.

Harbi muştası (Jags)

Bu parça, temizleme çubuğunuz(harbi) için bir eklentidir. Bun parça sayesinde bez parçasını namlu içerisinde doğru ittirmek için kullanırsınız.

Temizlik bezleri (Patch)

Tüy bırakmayan pamuklu veya pazen türevi kumaştan üretilmiş kare veya dairesel kesilmiş hazır veya kendinizin imal edebileceği, sadece bir temizlik süreci kullanabileceğiniz malzemelerdir. Bu bez parçalar namlu içi mekanizmadaki girintili çıkıntılı alanlarda veya diğer yüzeylerde de kullanabilirsiniz. 

Temizlik solventleri

Namlu içi veya mekanizma uyguladıktan çözücü bir etkisi vardır. Temizleme solventleri, karbon kalıntılarını fırçalamanıza ve çözmenize olanak tanır. 

Silah Yağları

Tabancalar, yakın toleranslara sahip ileri geri hareket eden parçalar mekanizma bileşenlerinin güvenilir şekilde çalışmasını sağlamak için yağlamaya ihtiyaç duyar.

Adım Adım Ateşli Silah Temizliği

Namlu Temizliği

Ateşli silahınızı sökerek başlayın. Şarjör çıkarılmış halde silahın boş olduğundan emin olun. Sadece bir sahra sökümü işlemi gerekli olabilir, ve veya eğer silahınız çamur veya kuma düştüyse veya uzun süredir temizlenmediyse, ayrıntılı bir söküm işlemi yapılması gerekebilir. 

Söküm işlemlerinde inatçı mekanizma kilitlenmelerine yol açmamak silahınıza zarar vermemek için silahınızın kullanım veya bakım kılavuzuna bakın. Eğer yoksa, çevrimiçi olarak dijital bir kopyasını bulabilir veya üreticiden yenisini sipariş edebilirsiniz.

Namlu fırçasını kullanarak namluyu fişek yatağından namlu ucuna kadar temizleyin. Bu temizlik  öncelikle sert karbon ve metalik kirlenmeyi giderir. 

Temizleme bezlerinizden birini alın ve temizleme solventine batırın. Temizleme çubuğuna takın ve namlu boyunca fişek yatağından namluya doğru itin. Daha sonra namluyu harbi fırçası ile tekrar fırçalayabilirsiniz. 

Bunu, temizleme çubuğu ile kuru teniz bir bez parçası ile iterek takip edin. Bu işlemi gerektiği kadar çok parça bez ile tekrarlayın. Daha önce bir silahı temizlemediyseniz, tüm kirlenmeyi temizlemek için birkaç parça temizleme parçası gerektiğini fark edebilirsiniz, bu normaldir. 

Mekanizma Temizliği

Namluyu temizledikten sonra, mekanizmayı ihmal etmeyin. Sürgü, sürgü ve silahın çalışması için gerekli olan diğer parçaların da temizlenmesi ve yağlanması gerekir. Bunun için yardımcı fırçanız ve tüy bırakmayan bir temizlik bezi kullanışlıdır. 

Mekanizmayı ve gövdenin içini (varsa) temizledikten sonra, çeşitli noktalara yağ damlaları yerleştirmek için bir aplikatör kullanabilirsiniz. Bunun için varsa üreticinin yönergelerini izlemek mantıklı olacaktır. Aksi takdirde, sürgü - sürgü rayları dahil - çerçeve, gövde, horoz, namlunun dış çapı ve benzeri gibi birbiriyle doğrudan temas halinde olan parçaları yağlamayı ihmal etmeyin.

Şarjörler

Silahınız yarı otomatik ise, şarjör kendi kendine yükleme işlemi için gereklidir. Şarjörü zaman zaman sökmeye ve temizlemeye özen gösterin. Fişek kapsüllerine zarar verebilecek veya bunları devre dışı bırakabilecek herhangi bir temizleme veya yağlama ürününü kullanmamaya dikkat edin.

Özet,

“En iyi tamir, bakımdır”. Bakımı periyodik olarak yapılan ateşli silahlar, işlevselliğinden kaybı olmadığı gibi, aşınmaya, ve paslanmaya karşın dirençli, bozulmamış bir görünüme sahip olur. 

Silahlarınızı temiz tutmak için bazı temel aletler ve temizlik kimyasalları edinin. Eğer varsa, her zaman silahınızın kullanım kılavuzuna başvurun. Ateşli silah güvenlik kurallarına özenle uyun.

Ekipmana sahip olduktan ve ateşli silahlarınızı nasıl temizleyeceğinizi öğrendikten sonra, bu kurallara ne sıklıkta uyacağınız yine size bağlıdır. Her kullanımdan sonra veya sık atış yapmıyorsanız yılda iki kez detaylı temizlemek veya bu konuda bir silah ustasından destek almak iyi bir kuraldır.

Temiz bir silah, koşullar ne olursa olsun size iyi hizmet edecektir. Ateşli silahların her gün temizlemeniz gerekmese de, uygun şekilde bakım yapılması onlar için zaman ayırmaya değecektir.

Yazar

Dr. Selçuk Aksak

Atılcık Sporları Eğitmeni & Antrenör

IDPA CSO, Gunsmith

Burkut Academy

selcuk.aksak@burkut.tr

https://www.instagram.com/draksak_offical/

Kaynak: Minuteman Review, Josh Montgomery (Jan 5, 2023.),