Rekabetçi Atıcılık Sizin için Doğru bir kararmı?
Rekabetçi atıcılık disiplinleri ABD, AB, ve ülkemizde en hızlı büyüyen atıcılık sporları arasındadır.
Günümüzün en büyük iki disiplini, IDPA ve USPSA/IPSC'dir. Rekabetçi atıcılığın temellerini, bu iki disiplin arasındaki farkları ve hangisinin sizin için en uyguna dair kararı, bu makaleyi okuduktan sonra verebilirsiniz.
Müsabaka formatında Atış Temelleri
Ateşli silahlara ve temel olarak atıcılığa aşina olabilirsiniz. Ancak yarışma atıcılığı dünyasında eğer yeniyseniz, var olan konseptler size biraz kapsamlı gelebilir.
Yarışma atıcılığı ile ilgili bilinmesi gereken ilk konu, mevcut disiplinlerin ziyadesiyle çeşitlilik arz etmesidir. Yarışma Atıcılığı, klasik hedef tahtası atıcılığından, içerik itibariyle yüksek yoğunluklu, tempolu, aksiyon atıcılığına kadar, herkesin heves edebileceği, hoşnut kalabileceği disiplinler halinde icra edilmektedir.
Bugün itibariyle ABD ve Avrupa ve ülkemizdeki en popüler iki seçenek, dünyanın en büyük pratik atış organizasyonları arasında yer alan, “IDPA ve USPSA/IPSC “ dir.
Hale hazırda silahınız, şarjörünüz, mühimmatınız ve bir poligon çantanız var ise, bu spora başlamak için çok az şeye ihtiyacınız kaldı demektir.
Gelelim Her iki disiplini irdelemeye!
USPSA/IPSC Disiplini
Birleşik Devletler Pratik Atıcılık Birliği (USPSA), 32.000'den fazla aktif üyesi ve ülke çapında 450'tan fazla bağlı kulübü ile ABD'deki en büyük pratik atıcılık sporu birliklerinden biridir.
USPSA, Uluslararası Pratik Atıcılık Konfederasyonu'nun (IPSC) Amerika şubesidir. 1976 yılında kurulan IPSC, dünyanın en büyük atıcılık sporu birliğidir.
USPSA atıcılığında 8 bölüm bulunur ve 2 güç faktörü tanınır. Bunun için, farklı atış bölümlerinin ayrıntılarından önce, bir yarışma silahının güç faktörünü ve bunun puanlamanızı nasıl etkilediğini idrak etmeniz gerekir.
USPSA/ISPC deki Güç Faktörleri
Güç Faktörü (PF), bir müsabakada mühimmatın kabaca güç seviyesini ölçmek için tasarlanmış basit bir matematiksel formüldür.
Silahınızın Güç Faktörünü ölçmek için, mermi ağırlığınızı “grain” cinsinden kontrol edin, ardından saniyede feet cinsinden, hız değerini elde etmek için kronografta bir tur atış yapın.
Mermi ağırlığınızı hız değeriyle çarpın, ardından PF'nizi elde etmek için sonucu 1.000'e bölün.
USPSA'da sadece iki güç faktörü seviyesi vardır: Major ve Minor kategorilerinde.
USPSA Major, 165 veya daha fazla güç faktörü değerine sahip, herhangi bir ateşli silah için tanımlanır.
USPSA Minör, 125'in üzerinde ancak 165'in altında bir güç faktörü değerinde, herhangi bir ateşli silah için yapılan tanımdır.
125'ten daha az PF değerine sahip ateşli silahlar USPSA'da yasal değildir, bu da atıcıların bilerek düşük yüklü mühimmat kullanmasını ve daha düşük geri tepmeden yararlanmasını engeller.
Örneğin, .45 ACP, 230 grain tam metal kılıflı mermi atıyorsanız ve saniyede 800 fit ortalama hız elde ediyorsanız, formül şudur: (230 x 800) / 1000.
Sonuç 184'tür ve silahınızı USPSA Major'a yerleştirir.
USPSA/IPSC Bölümleri
Sekiz farklı USPSA bölümü aşağıdaki gibidir:
· Production, (Fabrika çıkışlı Standart)
· Limited, (Sınırlı Modifikasyon)
· Limited-10 (Sınırlı Modifikasyon “10” Fişek)
· Open, Açık Bölüm
· Carry Optics, (Taşınabilir Optik Monteli Tabanca)
· Single-Stack, (Tek sıralı Standart Nişangah)
· Revolver (Toplu Tabanca)
· PCC. (Tabanca Kalibreli Karabina)
Production, (Fabrika çıkışlı)
Bu bölümünde, yarışmacılar onaylanmış bir listeden stok veya stoğa yakın (Fabrika imalat çıkışlı) tabancalar kullanmalıdır. Sadece asgari sayıda yasal modifikasyona izin verilir (tipik olarak, farklı Mekanik nişangâh’a “iron sights” türünde nişangahlar, kabza bandı veya kozmetik parçalar).
Limited, (Sınırlı) bölümde
Yarışmacılar tabancalarında optik nişangahlar hariç neredeyse istedikleri her türlü modifikasyonu kullanabilir ve atıcıların yalnızca Mekanik nişangâh’a “iron sights” kullanmaları gerekir. Atıcılar Fabrika çıkışlı “stok” dan daha uzun şarjörler kullanabilir, ancak çift sıralı modeller için 141,25 mm'yi veya tek sıralı modeller için 171,25 mm'yi aşmamalıdır.
Limited-10, (Limitli 10) bölüm
Limited'e benzer ancak, şarjör başına 10 mermi sınırlaması vardır. Bu bölüm, şarjör kapasitesi kısıtlamaları olan eyaletlerde yasal olan ateşli silahlarla atış yapmayı simüle etmek için tasarlanmıştır.
Open, (Açık) Bölüm
En az kısıtlama içeren en eski bölümdür. Açık bölümde atıcılar optik nişangahlar ve daha uzun şarjörler kullanabilir. En kapsamlı şekilde, modifiyeli ateşli silahları burada bulabilirsiniz. Open'da izin verilen maksimum şarjör uzunluğu tüm silahlar için 171,25 mm'dir.
Carry Optics (Taşınabilir Optik Monteli Tabanca)
Nispeten yeni bir bölümdür, Production'a benzer, ancak sürgülü optiklere ve Sınırlı bölüm şarjör uzunluklarına izin verir.
Single Stack, (Tek sıralı Standart Nişangah)
Sadece single-stack 1911 tabancalara ayrılmış bir bölümdür. Silahınız standart gez&arpacık nişangahlarla donatılmış, metal çerçeveli, tek gövdeli bir 1911 çeşidi olmalıdır. Şarjör kapasitesi Major silahlar için 8 ve Minor silahlar için 10 ile sınırlıdır. Bu tek gövdeli 1911 varyantı tabancalar için iyi bir örnek Springfield verilebilir.
Revolver (Toplu Tabanca)
Toplu tabancalarla atış yapmayı tercih ediyorsanız, Revolver olması gereken bölümdür. Maksimum namlu uzunluğu 8,5 inçtir ve silindir kapasitesi Major silahlar için 6 ve Minor silahlar için 8 ile sınırlıdır.
PCC Pistol Caliber Carbine (Tabanca Kalibreli Karabina)
Tabanca kalibreli karabinanın kısaltması olan PCC, en yeni USPSA bölümüdür. Adından da anlaşılacağı gibi, atıcıların tabanca kalibreli tüfekleri kullanmalarına izin verilir.
IDPA Disiplini
Sekiz farklı IDPA bölümü aşağıdaki gibidir:
· SSP, Stock Service Pistol (Fabrika Standart Üretim Hizmet Tabancası)
· ESP, Enhanced Service Pistol (Geliştirilmiş Hizmet Tabancası)
· CDP, Custom Defensive Pistol (Özel Savunma Tabancası)
· CCP, Compact Carry Pistol (Kompakt Taşıma Tabancası)
· REV, Revolver, (Toplu Tabanca)
· BUG, Back-Up Gun Division (Yedek Silah Yarı Otomatik)
· PCC, Pistol Caliber Carbine (Tabanca Kalibreli Karabina)
· CO, Carry Optic (Taşınabilir Optik Monteli Tabanca)
SSP, Stock Service Pistol (Fabrika Standart Üretim Hizmet Tabancası)
9x19mm veya daha yüksek, DAO, DA/SA (double-action/single-action ) veya Glock gibi güvenli harekete sahip, minimum 125 PF'ye sahip ve şarjör başına 15 fişekten fazla olmayan stok veya stoğa yakın yarı otomatik bir tabanca kullanmanız gerekir. SSP-yasal tabancalar ayrıca maksimum ağırlık (43 oz/1219.03 gr) ve boyut gereksinimlerini (8.75" x 6" x 1.625"/ (22.23 x 15.24 x 4.13 cm) karşılamalıdır.
ESP, Enhanced Service Pistol (Geliştirilmiş Hizmet Tabancası)
SSP'ye benzer standartlar dışında, atıcılar izin verilen daha geniş bir modifikasyon yelpazesi kullanılır.
CDP, Custom Defensive Pistol (Özel Savunma Tabancası)
Minimum 165 PF sahip ve şarjör başına maksimum 8 fişek ile .45 ACP yarı otomatik tabancalar (çoğunlukla 1911'ler) bu tanıma girmektedir.
CCP, Compact Carry Pistol (Kompakt Taşıma Tabancası)
SSP'ye benzer ancak maksimum 4,375 inç namlu uzunluğu, daha küçük maksimum boyutlar (7,75 inç x 5,375 inç x 1,375 inç) ve daha düşük maksimum ağırlık (38 oz./1077.28 grm) ateşli silahlar kullanılabilinir fişek sayısı en fazla 10 adet dir.
REV, Revolver, (Toplu Tabanca)
o Sanadart REvEn az 105 PF ve silindirde en fazla 6 fişek hazneli bulunan, ağız kenarlı bir fişek (.38 Special veya daha yüksek) yatağına sahip stok veya minimal modifiye edilmiş bir revolver kullanmalısınız. REV-S-yasal silahlar maksimum ağırlığın (43 oz.) ve namlu uzunluğunun (4.25") altında olmalıdır. Ay şarjörlerine izin verilmez.
o Geliştirilmiş Revolver (REV-E) çerçeveli fişek kısıtlamasını kaldırır, ancak REV-E silahları en az 155 PF (.357 Magnum veya üstü) içermeli ve belirli maksimum kabza boyutu gereksinimlerini karşılamalıdır.
BUG, Back-Up Gun Division (Yedek Silah Yarı Otomatik)
Yedek Silah Yarı-otomatik (BUG-S), .380 ACP veya daha yüksek fişek yatağına sahip, PF'si en az 95, maksimum ağırlığı 26 oz. olan, namlu uzunluğu 3,5 inç'i geçmeyen ve maksimum boyutları CCP'den bile daha küçük olan (6,5 inç x 4,625 inç x 1,375 inç) gizli taşıma odaklı yarı otomatik tabancalara izin verir. Şarjör başına maksimum mermi sayısı 6'dır.
Yedek Silah Revolver (BUG-R) BUG-S'nin revolver karşılığıdır. Kalibre (.38 Special veya üstü), kapasite (silindir başına en fazla 5 mermi) ve namlu uzunluğu (en fazla 2,5") dışında neredeyse tüm gereklilikler aynıdır.
PCC, Pistol Caliber Carbine (Tabanca Kalibreli Karabina)
Tabanca Kalibreli Karabina (PCC), çok az gereklilikle USPSA eşdeğerine benzer. IDPA PCC silahları 9x19mm, .40 S&W, .357 SIG, .45 ACP veya 10mm Auto fişek yatağına sahip karabinalar olmalı ve minimum PF 135, şarjör başına maksimum 30 mermi olmalıdır.
CO, Carry Optic (Taşınabilir Optik Monteli Tabanca)
Taşınabilir Optik Monteli Tabanca (CO) de USPSA eşdeğerine çok benzer. IDPA CO gereklilikleri ESP ile neredeyse aynıdır, ancak maksimum 45 oz./ 1275.73 grm ağırlığa ve sürgüye monte edilmiş bir optik nişangah ve bir lazer nişangah takabilme özelliğine sahiptir.
IDPA ve USPSA ve IPSC de Puanlama Nasıl yapılır,
IDPA puanlaması oldukça basittir.
Atıcının başlangıç sinyal sesi ile son fişeğini kullandığı ana kadar ham zaman esas alınır. Bu, parkuru fiilen tamamlamanız için geçen süre anlamına gelir, ardından hedeflerdeki isabet puanları süreye dahil edilir. Tahmin edilebileceği üzere, hedefteki yüksek isabet puanları daha az zaman demektir ve daha düşük isabet daha fazla zaman demektir.
USPSA puanlaması ise daha karmaşıktır. Ateş etmeden önce fişeğinizin güç faktörünü bilmeniz gerekir.
Fişeğinizin ağırlığı, hakemlerin bir kronograf kullanarak yaptığı atış sonrası, ölçülen hız değeri ile çarpılması ve ardından çıkan sonucun 1000'e bölünmesi ile Güç faktörü elde edilir PF. “PF” daha fazla geri tepme sağlayan mühimmat kullanan atıcıları ödüllendirmek için kullanılır.
Atış yaptıktan sonra hakemler, kazandığınız puanların sayısını alarak, güç faktörünüze bağlı olarak eklenen süre ile cezalarınız için süreyi toplayarak ve ardından toplamı bölerek vuruş faktörünüzü veya nihai puanınızı hesaplayabilir.
Bir USPSA yarışması, sadece tabanca, AR15 tüfek ve yalnızca av tüfeği ile bölümlerinden birkaçını ve ayrıca rakiplerin her üç ekipmanı da kullanıldığı bölümleri içerir.
Hem IDPA hem de USPSA/IPSC de, her bölüm için kullanılan ateşli silahlarla ilgili kendi kısıtlamaları vardır; güç faktörü, kalibre, modifikasyonlar, silah boyutları, izin verilen aksesuarlar ve izin verilen fişek sayısına getirilen sınırlamalar vardır.
IDPA da ekipman, atıcının, savunma durumunda sahip olacağı türle sınırlıdır. Bu nedenle atıcılar genellikle gizli bir taşıma kılıfı ve EDC (Every Day Carry) günlük taşıma kemerine sahiptir ve yalnızca minimum yedek şarjör taşır.
USPSA/IPSC de elbette hala sınırlamalar olsa da, kullanılan silahlar ve teçhizat da çok daha fazla özgürlük sağlar.
Ek olarak, USPSA/IPSC yarışması tipik olarak IDPA yarışmasından daha fazla fişek gerektirir, bu nedenle atıcılar çok sağlam bir atış kemeri üzerine takılmış şarjör kılıfları kullanılırlar
Atıcılar, her iki disiplinde de, maç senaryolarındaki olası konumlandırmalar ve hedeflere angaje olunma çeşitliliği hususlarında, pozisyonları tam olarak bilemeyeceğinden. Ekipman güvenliğinin ve ergonomisinin hareket kabiliyetini etkilemediğinden emin olması gerekir.
Atıcı hangi silahı ve teçhizatı kullanılmak istediğine karar vermek için uygun bir poligonda, öncesinde egzersiz yapması ve buna göre (IWB) inside the waistband veya (OWB) outside the waistband, kemer içi veya kemer dışı gizli taşıma pozisyonlarına göre ve kılıf türlerini denemesi lehine olacaktır.
Sözün Özü,
IDPA yarışmaları öncelikle kendini savunma formatındadır. Bu maçlar, gerçek dünyadaki kendini savunma durumlarını simüle etmeyi amaçlamaktadır.
Bunu yapmak için, rakiplerin üç ila yirmi yarda herhangi bir yerden atış yapmalarını ve tipik olarak atıcıdan turları boyunca atış noktasını ve atış pozisyonunu değiştirmesini isterler.
Atıcılar maç sırasında yeniden doldurmak zorunda kalabilir ve bunu siper arkasında yapmalıdır.
Senaryolar tipik olarak evinize, işyerinize yapılan baskınlar, otomobil hırsızlığı, market soygunları ve daha fazlası gibi gerçek hayattaki durumlara ve hatta bazen haberlerden alınan gerçek suçlara dayanır.
IDPA maçları, genellikle atıcıların bazen zorlayıcı açılardan ve farklı pozisyonlarda atış yapmasını gerektirir.
Ancak USPSA yarışmaları daha çok serbest stildir. Atıcılara, farklı hedeflerle atış yapmaları için kendi takdirlerine bağlı olarak, boyunca veya içinde hareket edebilecekleri bir çizgi veya kutu verilir.
Belirli atış pozisyonları gerekli değildir, ancak parkurun düzeni belirli atış konumlarını veya pozisyonlarını teşvik edebilir. Hedefler “görünürken ve göründüğünde” vurulur. Benzer senaryolar “Vision Barier” başlığı altında IDPA da da uygulanmaya alınmıştır.
USPSA / IPSC de yeniden yükleme gerekli değildir, ancak atıcılar yeniden doldurma seçeneğine sahip, ancak bu aşama sırasında belirlenen sürelerle sınırlandırılmış olabilir.
Hem IDPA hem de USPSA veya IPSC ‘de hedefler, tipik olarak bir kâğıt ve çelik karışımıdır.
Her iki disiplinde de atıcıdan farklı biçimler de hedeflere angaje olunması istenilir. Örneğin, her ikisinde de, güçlü ve zayıf elle atış ve nişan alma gibi belirli silah becerilerini test etmek için tasarlanmış ve herkesin eşit olduğu bir parkurda, olması ve tamamlaması için belirli bir şekilde isabet edilmesi gereken, Standart Egzersiz Formatları sunar.
Özünde, hem IDPA hem de USPSA/IPSC, pratik atış yarışmalarıdır; bu, rakiplerin, temelde atıcılar için bir engelli parkur olan geleneksel olmayan bir parkurda olabildiğince hızlı ama doğru atış yapmaya çalışarak hız ve hassasiyeti dengelemeye çalıştıkları anlamına gelir. Bununla birlikte, bu beceriyi test etmeye nasıl gittikleri oldukça farklıdır.
Yukardaki makalede iki atış disiplinine ait detaylardan bahsedilmiştir. Her iki rekabet tarzı da sizin için eğlenceli olabilir. Bu çalışma yapacağınız tercihe dair fikir vermesi için hazırlanmıştır.
Yazar
Dr. Selçuk Aksak
IDPA CSO, Gunsmith
Burkut Shooting Club
Kaynak:
Minuteman Review, Josh Montgomery (Jan 5, 2023.),
IDPA 2023 Match Administration Rules Rule Book
USPSA Official Rulebooks 2023
IPSC Rule Book 2023
Dinamik atıcılık benim için, hız ve isabet becerisini aynı anda geliştirmenin en heyecan verici yolu. Parkurlarda hedefleri tespit ederken stres altında soğukkanlı kalmak, doğru tetik kontrolü ve çevik manevralar kadar önemli. Düzenli antrenman ve profesyonel rehberlikle, bu disiplinin getirdiği fiziksel ve zihinsel zorluklar keyifli bir meydan okumaya dönüşüyor. Doğru ekipman seçimi ve emniyet kurallarına sadık kalındığı sürece, dinamik atıcılığın hem güvenli hem de son derece tatmin edici olduğunu düşünüyorum